W naszym gabinecie spotykamy się z osobami zgłaszającymi się na wizytę z powodu dokuczliwych i często bardzo bolesnych hiperkeratoz, powstałych na stopach. Bez wątpienia są to jedne z najczęstszych powodów wizyt u podologa. Występują one głownie u osób dorosłych, a przyczyny ich powstawania są różne.
Hiperkeratoza jest to znaczne pogrubienie warstwy rogowej naskórka związane z nadmiernym rogowaceniem. Typowe miejsca nadmiernego rogowacenia to podeszwa stop oraz stawy palców. Powstawaniu hiperkeratoz może sprzyjać nadmierny ucisk spowodowany deformacjami stóp, nadwagą bądź czynnikami genetycznymi. Kolejnym powodem mogą być zaburzenia rogowacenia spowodowane chorobą skóry lub czynniki mechaniczne tj. niewłaściwe usuwanie naskórka, źle dobrane obuwie lub wysoki poziom aktywności fizycznej.
Odcisk jest to niewielka, dobrze odgraniczona struktura powstała na skutek długotrwałego i intensywnego nacisku. Zwykle wnika głęboko i posiada jądro (korzeń). Odciski są przyczyną silnych dolegliwości bólowych. Nieusuwane mogą sięgać bardzo głęboko nawet do okostnej i wtedy zostają otoczone włóknami tkanki łącznej. Przybierać mogą kształt okrągły, owalny lub klinowy. Typowa lokalizacja tego rodzaju hiperkeratozy to powierzchnie stawowe, styczne oraz boczne palców, wały paznokciowe, podeszwy stop, łożysko paznokci paluchów (tzw. odciski podpaznokciowe).
Wyróżniamy dwa rodzaje odcisków: twarde (łac. clavus durus) mające jednorodna zwarta strukturę oraz posiadające jadro, oraz odciski miękkie (łac. Clavus mollis) tworzą się głównie w przestrzeniach międzypalcowych, maja gąbczasta strukturę i białawe zabarwienie. Stosunkowo szybko powodują dolegliwości bólowe.
Modzel jest to plackowata narośl skórna o charakterystycznym żółtawym zabarwieniu, z niewyraźnie ograniczonym brzegiem. Charakterystyczną cechą modzeli jest ich rogowacenie w części środkowej i spłaszczenie na obwodzie. Powstaje w skutek ucisku spowodowanego najczęściej wadliwym ustawieniem kości lub palców stopy, ciasnym obuwiem lub butami na wysokim obcasie. Modzele nie naciskają na zakończenia nerwowe przez co nie są zbyt bolesne jeżeli prawidłowo i szybko się ich pozbędziemy. Mogą być odczuwalne w przypadku wtórnego zakażenia bakteryjnego spowodowanego pękaniem i tworzeniem się rozpadlin.
Nagniotek powstaje w skutek stałego uścisku. Jest ograniczonym zgrubieniem warstwy rogowej naskórka. W jego centralnej części znajduje się czop rogowy który poprzez nacisk pogłębia się docierając do unaczynionej i unerwionej warstwy skory. Każdy ucisk tego miejsca powoduje ból zwiększający się podczas chodzenia. Nagniotki najczęściej umiejscawiają się na powierzchniach grzbietowych palców.
Wszystkie z ww. rodzajów hiperkeratoz bez problemu można usunąć w gabinecie podologicznym. Jest to zabieg bezbolesny i zwykle wystarczy jedna wizyta, aby pozbyć się dolegliwości bólowych. W gabinecie używamy do tego celu specjalnych narzędzi.
Nigdy nie powinniśmy usuwać tego typu zrogowaceń sami w domu, ponieważ zwykle wiąże się to jedynie z chwilowym ustaniem dolegliwości bólowych bądź z pogorszeniem obecnego stanu. W gabinecie podologicznym jesteśmy w stanie również dobrać odpowiednie odciążenie pozabiegowe, które zapobiegnie powstawaniu hiperkeratoz w przyszłości.